Prensibimiz sertifikasyon programımızı GEV Uzman Proje Ekibimiz tarafından hazırlanan üç rehberimizin (Evrensel Standartlar Rehberi, GEV571 Evrensel Çevre Standartlar Kılavuzu ve GEV571 Erişilebilir Şehir Yönetmeliği) ışığında uygulamaktır. Bu standartlar Evrensel Tasarım tanımına ve koşullarına paralel olarak hazırlanmıştır.
GEV Uzman Proje Ekibi
- Necdet ÖZTÜRK / Kurucu Başkan
- Mim. Zuhal KUTALMIŞ
- Yük. Müh. Ömer KAYNAK
- Mim. Dr. Gülay YEDEKÇİ
- Mim. Tina MERK
- Mim. Tülay ARICI
- İç Mim.Şira KUTALMIŞ
- Şehir Plancı Dr.Sabina MULKİÇ
- Şehir Plancı Linnie TSE
- Mim. Osman AYSUN
Benimsediğimiz Evrensel Tasarım Yaklaşımı Hakkında
Evrensel tasarım ilk olarak 1997 yılında North Carolina Eyalet Üniversitesi Evrensel Tasarım Merkezi'nde mimarlar, ürün tasarımcıları, mühendisler ve çevresel tasarım araştırmacılarından oluşan bir çalışma grubu tarafından şu şekilde tanımlanmıştır:
“Ürünlerin ve ortamların herkes tarafından kullanılabilecek şekilde uyarlamaya veya özel tasarıma ihtiyaç duymadan mümkün olan en geniş ölçüde tasarlanması.” Kapsayıcı erişilebilirlik, özellikle fiziksel ve bilişsel engellileri barındıran tasarımları ifade ederken, evrensel ve kapsayıcı tasarım bunun ötesine geçer.
Evrensel Tasarım kelimenin tam anlamıyla herkes için tasarım olarak tanımlanabilir; büyük ölçüde tüm kullanıcılara odaklanır. Engelli bireylerin hizmetine sunarken uyarlamaya veya özel tasarıma ihtiyaç duymadan uygulamaya imkan tanıyan tasarımdır. Bu tasarım yaklaşımı bir felsefeyi vurgular: insan yeteneklerinin en geniş yelpazesini barındıran tasarım. Bu felsefeyi benimseyen evrensel tasarım, bize insanların farklı yetenekleri nedeniyle dışlanmasının doğru olmadığı bir yaklaşımı sunar ve bu şüphesiz engelli bireylere karşı benimsenmesi gereken yaklaşımdır. Engelli insanlar, herhangi bir topluluğun ayrılmaz bir parçasıdır ve topluma tamamen aktif olarak entegre edilmelidirler. Engelli insanların ihtiyaç duyabilecekleri herhangi bir ortama veya duruma tam erişilebilirlik hayati önem taşır. Onları topluma entegre etmek ve hayattaki rollerini oynamalarına izin vermek insani, ahlaki ve yasal zorunluluktur.
İşte bu yüzden GEV571’i Evrensel Tasarıma uygun olarak hazırladık ve hizmetinize sunduk.
Günümüzde var olan bir çok erişilebilir tasarım ve standart vardır. (Engelli Amerikalılar Yasası (ADA) standardı, Engelli Kişilerin Haklarına İlişkin BM Sözleşmesi, Engelliler ve Evrensel Tasarım Teknikleri(UD) gibi.) Örneğin Engelli Amerikalılar Yasası (ADA), ve GEV571 Evrensel Standartlar inşa edilirken dikkate aldığımız gereken en önemli yönergeleri ve normları vurgular.
BENİMSEDİĞİMİZ İLKELER: EVRENSEL TASARIMIN 7 İLKESİ
Kuzey Karolina Eyaletindeki Evrensel Tasarım Merkezi'ne göre, Evrensel Tasarım’ın 7 ana ilkesi vardır. Bunlar GEV Evrensel Standartlar Rehberi, GEV571 Evrensel Çevre Standartlar Kılavuzu ve GEV571 Erişilebilir Şehir Yönetmeliği’ni hazırlarken benimsediğimiz ilkelerdir:
- ADİL KULLANIM
- Tasarım farklı yeteneklerdeki insanlar için kullanışlı olmalı.
- Tüm kullanıcılar için aynı kullanım kolaylığı sağlanmalı: ne zaman mümkünse benzer, mümkün olmayan durumlarda eş değer uygulamalar yapılmalı.
- Herhangi bir kullanıcıyı ayırmaktan ya da açığa çıkarmaktan kaçınılmalı.
- Mahremiyet, koruma ve güvenlik tüm kullanıcılara eşit olarak sağlanmalı.
- Tasarım tüm kullanıcılara çekici hale getirilmeli.
- KULLANIMDA ESNEKLİK
- Tasarım çeşitli kişisel tercih ve yetenekleri barındırmalı.
- Kullanım metotları arasında seçenekler oluşturulmalı.
- Sağ ve sol el erişimi ve kullanımı sağlanmalı.
- Kesin ve tam kullanım sağlanmalı.
- Kullanıcı hızına uyum sağlanmalı.
- BASİT VE İÇGÜDÜSEL KULLANIM
- Tasarımın kullanımı, kullanıcının tecrübesinden, bilgisinden, dil yeteneğinden ve o anki konsantrasyon seviyesinden bağımsız olarak kolay anlaşılır olmalı.
- Gerekli olmayan karmaşıklık barındırılmamalı.
- Tasarım, kullanıcı beklenti ve içgüdüleri ile tutarlı olmalı.
- Bilgiyi önemine göre düzenlemeli.
- İş süresince ve bitiminde etkin geri bildirim sağlanmalı.
- ALGILANABİLİR BİLGİ
- Tasarım, çevresel koşullara ve kullanıcının duyusal yeteneklerine bakmaksızın gerekli bilgiyi kullanıcıya etkin olarak iletmeli.
- Önemli bilgiyi sunmak için farklı ortamlar (resimli, sözel, kabartmalı) kullanılmalı.
- Önemli bilginin “okunabilirliği” en üst seviyeye çıkarılmalı.
- Elemanlar tarif edilebilir şekillerde ayrıştırılmalı (örnek: kullanım talimatlarını ve yön tarifini kolay hale getirmek).
- Duyusal sınırlamaları olan insanların kullandıkları aygıt ve tekniklere uyum sağlayabilmeli.
- HATALARA DAYANIM
- Tasarım, kaza ya da istem dışı hareketlerin kötü sonuçlarını en aza indirmeli.
- Elemanları tehlike ve hataları en aza indirecek şekilde düzenlemeli: en çok kullanılan elemanlar en erişilebilir, tehlikeli elemanlar çıkarılmış, izole edilmiş ya da korumaya alınmış olmalı.
- Tehlikeler ve hatalara karşı uyarılar sağlanmalı.
- Yanlış yapmayı engelleyici düzenekler sağlanmalı.
- Dikkat gerektiren işlerde bilinçsiz hareketler cesaretlendirilmemeli.
- DÜŞÜK FİZİKSEL ÇABA
- Tasarım en az yorulma ile etkin ve rahat olarak kullanılmalı.
- Kullanıcıların doğal vücut pozisyonlarının korunması sağlanmalı.
- Makul işletim gücü kullanılmalı.
- Tekrar eden hareketler en aza indirgenmeli.
- Devamlı fiziksel çaba en aza indirgenmeli.
- YAKLAŞIM VE KULLANIM İÇİN YER VE BOYUT
-
- Tasarım, kaza ya da istem dışı hareketlerin kötü sonuçlarını en aza indirmeli.
- Elemanları tehlike ve hataları en aza indirecek şekilde düzenlemeli: en çok kullanılan elemanlar en erişilebilir, tehlikeli elemanlar çıkarılmış, izole edilmiş ya da korumaya alınmış olmalı.
- Tehlikeler ve hatalara karşı uyarılar sağlanmalı.
- Yanlış yapmayı engelleyici düzenekler sağlanmalı.
- Dikkat gerektiren işlerde bilinçsiz hareketler cesaretlendirilmemeli.
GEV Evrensel Standartlar Rehberi, GEV571 Evrensel Çevre Standartlar Kılavuzu ve GEV571 Erişilebilir Şehir Yönetmeliği’ne ulaşmak ya da standartlarımız hakkında daha fazla bilgi almak için aşağıdaki formu doldurabilir veya bize e-mail yoluyla ulaşabilirsiniz.